Webgune honek cookie-ak erabiltzen ditu, bai norberarenak, bai hirugarrenenak, bisitak eta trafiko-iturriak neurtzeko. Legezko oinarria erabiltzailearen baimena da, cookie teknikoen kasuan izan ezik, horiek ezinbestekoak baitira web honetan nabigatzeko. Webgunearen titularra, cookie-en tratamenduaren arduraduna, eta haren harremanetarako datuak eskuragarri daude Lege Jakinarazpenean. Mesedez, sakatu 'ONARTU ETA JARRAITU' cookie guztiak onartu nahi badituzu. Guztiak onartu edo baztertu nahi badituzu, egin klik 'COOKIEN AUKERAK' aukeran. Cookien erabilerari buruzko informazio gehiago nahi izanez gero, egin klik hemen.
Ohiko galderak
Zaintza Eskolaren erabilera
Zer behar dut Zaintza Eskola plataformara behar bezala sartzeko?
Interneterako konexio egonkorra behar duzu, ahal dela ordenagailu batetik edo Google Chrome, Mozilla Firefox edo Safari bezalako nabigatzaile eguneratu bat duen tableta batetik.
Beharrezkoa al da software gehigarriren bat instalatzea Zaintza Eskola erabiltzeko?
Ez da beharrezkoa software gehigarririk instalatzea; plataformak zuzenean funtzionatzen du zure web nabigatzailetik. Hala ere, ziurtatu zure nabigatzailea eguneratuta dagoela esperientziarik onenerako.
Ezin dut nire kontuan sartu, zer egin dezaket?
Egiaztatu zure sarbide-datuak behar bezala sartzen ari zarela (erabiltzailea eta pasahitza). Pasahitza ahaztu baduzu, erabili "Pasahitza berreskuratu" esteka. Arazoak jarraitzen badu, jarri harremanetan euskarri teknikoarekin, "Kontaktua" atalean dagoen inprimakiaren bidez.
Nire telefono mugikorretik sar naiteke Zaintza Eskolara?
Bai, zure smartphonetik sar zaitezke Zaintza Eskolara, baina esperientzia ezin hobea izateko, batez ere ikastaroetan edo prestakuntza-saioetan, pantaila handiagoa duen gailu bat erabiltzea gomendatzen dugu, hala nola tableta edo ordenagailu eramangarri bat.
Nola aldatu plataformaren hizkuntza?
Zure hizkuntza gogokoena hauta dezakezu goiko menutik edo zure erabiltzaile-profilean. Plataformak euskarazko eta gaztelaniazko edukiak eskaintzen ditu batez ere.
FISIKO BLOKEA
Zergatik da garrantzitsua adineko pertsonen fisioterapia?
Adineko helduen fisioterapiak mugikortasuna, indarra eta autonomia mantentzen eta hobetzen laguntzen du. Erorikoak prebenitzen, mina murrizten eta bizi kalitate hobea mantentzen laguntzen du.
Zein adinetatik aurrera gomendatzen da fisioterapia hastea?
Ez dago adin zehatzik, baina bereziki gomendatzen da 60 urtetik aurrera edo pertsona mugikortasun-, indar- edo oreka-galera nabaritzen hasten denean
Zer ariketa mota dira egokienak adinekoentzat?
Erresistentzia-ariketak (oinez ibiltzea edo igeri egitea, adibidez), muskuluak indartzea, malgutasuna hobetzeko luzaketak eta orekarako eta koordinaziorako ariketa espezifikoak konbinatzea gomendatzen da.
Etxean egin al daitezke ariketa horiek?
Bai, ariketa asko etxean egin daitezke elementu sinpleekin, hala nola urarekin egindako botilekin, zinta elastikoekin edo aulki batekin. Hala ere, ezin hobea da profesional batek gainbegiratuta edo araututa egotea.
Zein maiztasunekin egin behar dira ariketak?
Egokiena da astean gutxienez 3 aldiz jarduera fisikoa egitea, intentsitatea eta iraupena adineko pertsonaren egoera fisikora egokituta.
Zer onura dakartza fisioterapiak epe luzera?
Epe luzera, fisioterapiak independentzia mantentzen laguntzen du, aldartea hobetzen du, gaixotasun kronikoak prebenitzen ditu eta erortzeko eta ospitaleratzeko arriskua murrizten du.
SOMATIKO BLOKEA
Zein dira ohitura osasungarri garrantzitsuenak adineko pertsonarengan?
Funtsezkoa da fisikoki zein mentalki bizitza aktiboa izatea, elikadura zaintzea, gizartearen parte hartzea sustatzea, gaixotasunetarako arrisku faktoreak kontrolatzea eta osasun emozionala zaintzea
Zer neurrik lagun diezaiokete adineko pertsona bati apetituari eusten?
Gosea estimulatzeak alderdi batzuk zaintzea eskatzen du, hala nola egoera emozionala, ahoko higienea, jaten den ingurunea, eta otorduetan konpainia sustatzea. Baliagarria da, halaber, egunean hainbat aldiz anoa txikiak eskaintzea eta jaterakoan presarik ez izatea.
Zer garrantzi du gorputz-higieneak adineko pertsonengan?
Higieneak, erosotasuna emateaz gain, infekzioak, presio-ultzerak eta usain txarrak prebenitzen ditu. Gainera, larruazalaren egoera behatzeko aukera ematen du, eta zaintzailearekiko komunikazioa eta lotura errazten ditu.
Nola lagundu behar zaio mugikortasun murriztua duen pertsona bati janzten?
Beti hasten da kaltetutako gorputz-adarretik (besoa edo hanka). Lasai jokatu behar da, ahal dela pertsona eserita dagoela, eta jantzi erosoak eta jartzen eta kentzen errazak eman behar dira.
Zer egin adineko pertsona batekin larrialdi egoera batean?
Lasai egon, egoera ebaluatu, ingurunearen segurtasuna ziurtatu, larrialdietara deitu eta, beharrezko ezagutzak izanez gero, lehen laguntzak eman.
Nola sustatu adineko pertsona baten autonomia eguneroko jardueretan?
Zereginak ahal den neurrian beren kabuz egiten uzteak, aukerak eskaintzeak, denborak errespetatzeak eta lorpenak positiboki indartzeak autoestimuan eta ongizatean laguntzen du.
KOGNITIBO BLOKEA
Normala al da adinarekin memoria galtzea?
Bai, funtzio kognitibo batzuek, hala nola arreta, oraintsuko memoria edo prozesatzeko abiadura, eragin txikia izan dezakete adinarekin, eguneroko bizitzan interferentziarik eragin gabe. Hori zahartze normalaren parte da, eta ez du nahitaez gaixotasun bat adierazten.
Zer alde dago narriadura kognitibo normalaren eta patologikoaren artean?
Narriadura normala arina da eta ez dio autonomiari eragiten. Patologikoak, aldiz, gaitasunak nabarmen galtzea dakar, eta horrek eguneroko bizitza oztopatzen du, Alzheimerra edo dementzia bezalako gaixotasunetan gertatzen den bezala.
Zer da estimulazio kognitiboa eta zertarako balio du?
Estimulazio kognitiboa goi mailako funtzio mentalak mantentzeko edo hobetzeko diseinatutako jarduera multzo bat da. Prebentzio onurak ditu, autonomia hobetzen du, isolamendua murrizten du eta ongizate emozionalari laguntzen dio.
Estimulazio kognitiboa egin al daiteke etxean?
Bai, ZAINTZA ESKOLAn etxean egin daitezkeen hainbat fitxa eta jarduera daude, funtzio kognitibo desberdinak lantzeko pentsatuak. Gainera, familiaren arteko interakzioa sustatzen dute, eta pertsona gehienentzat irisgarriak dira.
Zer egin dementzia duten pertsonen portaera zailei aurre egiteko?
Garrantzitsua da lasai egotea, ingurunea egokitzea sinpleagoa eta seguruagoa izan dadin, argi komunikatzea eta laguntza profesionala izatea. Familiari informazioa eta laguntza ematea ere funtsezkoak dira.
Nola eragiten dio narriadura kognitiboa duen adineko pertsona zaintzeak familiari?
Zaintzak karga emozional eta fisiko handia sor dezake. Horregatik, funtsezkoa da babesa bilatzea, erantzukizunak partekatzea eta orientazio eta laguntza baliabideak eskuratzea.
LAGUNTZA TEKNIKORAKO BALIABIDEAK BLOKEA
Zer da ETXEAN programa eta nori zuzenduta dago?
ETXEAN, Gipuzkoako Foru Aldundiko Gizarte Politiketako Departamentuaren programa bat da, % 33ko edo gehiagoko desgaitasun maila duten pertsonentzako laguntza ekonomikoak eskaintzen dituena. Helburua autonomia pertsonala eta gizarteratzea bultzatzea da.
Zer da ETXETEK programa eta zer zerbitzu eskaintzen ditu?
ETXETEK, Gipuzkoako Foru Zerbitzu bat da, ingurune fisikoan laguntzeko eta egokitzeko produktuei buruzko informazioa, orientazioa eta sarbidea ematen dituena. Era berean, berreskuratu ezin diren produktuak erosteko laguntza ekonomikoak ematen ditu, eta etxeko irisgarritasuna hobetzea proposatzen du.
Non eta nola eskatzen da Etxetek programa?
Eskaerak udalerriko oinarrizko gizarte-zerbitzuetan kudeatu behar dira. Kasuaren arabera, orientazioa, eskaridun orientazioa edo eskaria bakarrik eska daiteke. Hainbat dokumentu aurkeztu behar dira, eskatutako produktuaren edo zerbitzuaren arabera.
Zer laguntza aurki dezakete adinekoek edo haien familiek Alzheimerra edo hartutako kalte zerebrala bezalako gaixotasunen aurrean?
Elkarte espezifikoak daude, hala nola AFAGI (Alzheimer) eta ATECE (kalte zerebrala), orientazioa, laguntza emozionala eta jarduerak ematen dituztenak kaltetutako pertsonentzat eta haien familientzat.
Ba al dago elkarte espezifikorik adineko emakumeentzat edo kalteberatasun-egoeran daudenentzat?
Bai, hala nola EKIN EMAKUMEAK, emakumeen arteko harremanak euskaraz sustatzen dituena, eta ELKARHEZITZEN bezalako beste ekimen batzuk, tokiko GKEetatik hezkuntza eta garapen komunitarioa sustatzen dutenak.
Zer funtzio betetzen du HURKOAk?
HURKOA irabazi asmorik gabeko erakunde bat da, mendekotasun, hauskortasun edo babesgabetasun egoeran dauden adinekoen edo gaixotasun mentala duten pertsonen eskubideak babesten eta defendatzen dituena.